Hậu Hội nghị APEC 2025: Những Chuyển Động Thực Sự

Hội nghị Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) 2025 tại Gyeongju đã khép lại, để lại những thông điệp rõ ràng và một số bước tiến thận trọng. Hàn Quốc, với vai trò chủ nhà, đã tập trung vào hai vấn đề cấp bách: sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo (AI) và những thách thức do dân số già hóa.

Kế hoạch chung cho trí tuệ nhân tạo
Một trong những kết quả lớn nhất là thỏa thuận ra mắt Sáng kiến Trí tuệ Nhân tạo APEC. Các nhà lãnh đạo cam kết hợp tác để sử dụng AI một cách an toàn và minh bạch, với các tiêu chuẩn chung về thử nghiệm, quản trị và đào tạo. Họ cũng giao cho các bộ trưởng quay lại vào năm sau với các biện pháp cụ thể nhằm giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa tích hợp công cụ AI hiệu quả hơn. Ngôn từ được lựa chọn cẩn trọng, nhưng đây là một trong số ít lĩnh vực mới mà các nền kinh tế có thể thực sự tiến cùng nhau thay vì chỉ dừng lại ở các cuộc thảo luận.

Sau kế hoạch là gì?
Để biến lời nói thành hành động, các nền kinh tế APEC thống nhất thành lập các nhóm công tác chuyên trách trong khuôn khổ sáng kiến mới. Các nhóm này sẽ xây dựng tiêu chuẩn về an toàn và minh bạch, bao gồm phương pháp chung trong thử nghiệm, kiểm toán và sử dụng AI có đạo đức. Họ cũng dự định triển khai các chương trình đào tạo khu vực để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa áp dụng AI một cách có trách nhiệm và cạnh tranh. Trong năm tới, các quốc gia thành viên sẽ thử nghiệm khung quản trị dữ liệu và xem xét hệ thống chứng nhận xuyên biên giới cho sản phẩm AI, tạo nền tảng cho các thực tiễn thống nhất trong khu vực.

Giải quyết thay đổi dân số
Các nhà lãnh đạo cũng thống nhất tạo ra một khuôn khổ để đối phó với tình trạng dân số suy giảm và thiếu hụt lao động. Nhiều nền kinh tế APEC đang già hóa nhanh chóng, gây áp lực lên hệ thống hưu trí và chăm sóc xã hội. Ý tưởng là chia sẻ dữ liệu, chính sách và chiến lược, từ hỗ trợ chăm sóc trẻ em đến di chuyển lao động có mục tiêu, nhằm cân bằng lực lượng lao động giữa các quốc gia.

Các bước tiếp theo
Để giải quyết trực tiếp hơn các áp lực nhân khẩu học, các thành viên đã phác thảo một loạt bước hợp tác. Họ sẽ bắt đầu bằng nghiên cứu chung về xu hướng dân số và di chuyển lao động, sau đó là trao đổi chính sách tập trung vào chăm sóc trẻ em, người già và tăng cường tham gia lực lượng lao động. Các dự án thí điểm sẽ thử nghiệm mô hình chia sẻ lao động linh hoạt giữa các nền kinh tế, đồng thời khuyến khích đào tạo lại cho người lao động lớn tuổi và thu hút lao động có tay nghề. Mục tiêu là tạo ra bộ công cụ chính sách linh hoạt có thể mở rộng ra toàn khu vực để duy trì sức sống kinh tế bất chấp già hóa dân số.

Ổn định thương mại và tăng trưởng xanh
Một mục tiêu khác là duy trì hệ thống thương mại toàn cầu ổn định. Tuyên bố cuối cùng tái khẳng định cam kết với thương mại tự do và cởi mở, ngay cả khi các tranh chấp vẫn gây sức ép lên Tổ chức Thương mại Thế giới. Nhiều đại biểu kêu gọi cải cách WTO nhanh hơn và ban hành quy định tốt hơn cho thương mại số. Vấn đề môi trường cũng được đặt lên hàng đầu. Các nhà lãnh đạo ủng hộ tăng cường hợp tác về công nghệ xanh và khả năng chống chịu chuỗi cung ứng, đặc biệt đối với các nguyên liệu quan trọng. Dù cam kết còn khái quát, chúng có thể ảnh hưởng đến xu hướng đầu tư khi 21 thành viên APEC chiếm gần hai phần ba GDP toàn cầu.

Chính trị và cạnh tranh thầm lặng
Hội nghị cũng phản ánh tâm trạng chính trị toàn cầu. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề xuất thành lập một tổ chức quốc tế mới về quản trị AI, thể hiện mong muốn của Bắc Kinh được định hình luật chơi thay vì chỉ tuân theo. Hoa Kỳ, với phái đoàn cấp thấp hơn năm nay, tập trung nhiều hơn vào hợp tác kinh doanh thông qua hội nghị CEO và các cuộc gặp bên lề. Hàn Quốc, trong vai trò chủ nhà, cố gắng giữ trọng tâm vào tiến bộ thực chất thay vì cạnh tranh chính trị, một sự cân bằng giúp bầu không khí hội nghị bình tĩnh hơn so với dự đoán.

Doanh nghiệp bước lên sân khấu
Bên lề các phiên họp chính, giới doanh nghiệp đã thu hút sự chú ý. Có nhiều cam kết đầu tư mới vào công nghệ, hạ tầng điện toán đám mây và hợp tác bán dẫn. Dù APEC thường kết thúc với những bức ảnh tập thể, năm nay hội nghị mang lại cảm giác rằng doanh nghiệp và chính sách đang bắt đầu song hành.

Thành công thầm lặng
Cuối cùng, APEC 2025 có thể không mang lại đột phá lớn, nhưng đánh dấu sự chuyển hướng rõ ràng sang tiến bộ khả thi. Khi tập trung vào trí tuệ nhân tạo và khả năng thích ứng nhân khẩu học, các nền kinh tế thành viên đã đặt nền tảng cho hợp tác thực tế có thể định hình thập kỷ tăng trưởng tiếp theo của khu vực. Nếu các sáng kiến này dẫn đến hợp tác thực sự và kết quả cụ thể trong năm tới, hội nghị sẽ được nhớ đến như một bước ngoặt thay vì chỉ là cuộc nói chuyện.

Điểm nhấn không chính thức của hội nghị

[Ảnh: https://edition.cnn.com/2025/10/31/tech/south-korea-nvidia-apec-chicken-intl-hnk]

Bỏ qua những bức ảnh chính thức và bài phát biểu chính trị, khoảnh khắc được nhắc đến nhiều nhất tại APEC năm nay diễn ra ngoài phòng họp. Jensen Huang của Nvidia, Lee Jae-yong của Samsung và Chung Eui-sun của Hyundai đã cùng xuất hiện tại một quán gà rán ở Seoul để thưởng thức bữa khuya mang đậm màu phim Hàn. Giữa những đĩa gà giòn, phô mai viên và bia lạnh, họ vừa cười vừa nâng ly soju, rồi khiến mọi người ngạc nhiên khi âm thầm thanh toán toàn bộ hóa đơn cho cả quán. Trong một tuần đầy những bài phát biểu về tương lai, khoảnh khắc đó nhắc nhở rằng ngay cả các tỷ phú cũng hiểu sức mạnh của món ăn ngon và tình bạn.